Mō tēnei kōpae

He whakahōnore tēnei kōpae ‘He Waka He Tangata’, he titiro hoki i ngā mātauranga me ngā pukenga o te whakatere taketake o te Moana-nui-a-Kiwa. He mea hanga mō te hunga taiohi, ēngari he pānga anō ki ētahi atu anō.

He maha ngā ahurea o te Moana-nui-a-Kiwa. Nā reira i rerekē ai ngā mata me ngā ahunga o ngā kōrero o te whakatere waka. He whakanui tēnei kōpae i ngā tauritenga me ngā rerekētanga o aua ahurea. Hāngai tonu tuatahi ki te moutere o Hatawara, ki ngā Moutere Kararaina o Te Kotahitanga o ngā Whenua o Maikaranīhia, kei reira e ora tonu mai ana te mātauranga whakatere waka. Heoi anō he tauira anō kei te kōpae nei mai ngā wāhanga maha o te Moana-nui-a-Kiwa.

He toi roa te ako whakatere waka. Kei ngā aho ā-ahurea, ā-hapori, ā-wairua te whatunga o taua tikanga nei. Nā reira i kore ai e whai te kōpae nei i te whakaako whakatere. Ēngari he pā kau i te nui o te mātauranga kei te ora tonu mai puta noa te Moana-nui-a-Kiwa He whakahau i ngā iwi kia haere ki ō rātou kāinga ake ki te whakawhānui ake – kia kitea anō ngā mahi a ngā tūpuna, ā, kātahi ka whaiwāhi mai, ka whakahīhī hoki mai i te huarahi whakaoratanga nei.

Ko te tuarua te kōpae nei ‘He Waka He Tangata’ o tētahi huinga kōpae i hangaia hei wāhanga o te kaupapa a UNESCO, Ngā Pūnaha Mātauranga ā-Takiwā, ā-Iwi Taketake hoki (LINKS) (www.unesco.org/links). He huinga whakamahi i ngāhangarau mōhiohio, whakapāohotanga hōu hei kawe mai i te ihiihi me ngā hinengaro a te hunga tamariki taketake ki ō rātou ake tikanga mātauranga. He tautoko i te whakawhitinga o te mātauranga taketake mai i te hunga kaumātua ki te hunga tamariki. He tautoko anō tēnei kōpae i tētahi putanga o mua o UNESCO e kīia nei ko Vaka Moana, he whai i te pupuru me te whakawhanake ake i te ahurea me ngā taonga tuku iho o te Moana-nui-a-Kiwa, hāngai pū ki te waka, me te tere moana.

Tua Pittman kaiwhakatere nō Te Kuki Airani: Ehara i te mea ko te hononga me te pānga kau o te waka ki ō tātou tūpuna, ēngari ko te hononga anō ki te ao o āpōpō. I roto i ngā marama tekau mā rua e whai ake nei, ki a au, arā ko taku hiahia mai i te tīmatanga mai i te putanga tuatahi o te waka, me kawe e tātou te waka ki te iwi. Nō te iwi te waka. Kia kaha te pā mai o te iwi ki te waka, ka kaha ake te mana mai i a rātou ki te waka, ka kaha ake te whakaaro nō rātou, mō rātou.

WHATAATA